مقاله ادبیات داستانی ایران
مقاله ادبیات داستانی ایران |
![]() |
دسته بندی | پاورپوینت |
فرمت فایل | doc |
حجم فایل | 31 کیلو بایت |
تعداد صفحات فایل | 12 |
متن آغازین:
روند تحول ادبیات معاصر ایران ، بارها ، به علت های گوناگون اجتماعی _ فرهنگی ، قطع شده و پس از یک دوره فترت با دیگر با حرکتی تازه آغاز شده است . برای ارایه گزارشی به هم پیوسته از این تاریخ گسسته صد ساله ، نویسندگان را در سه نسل می توان دسته بندی کرد : پیشگامان ، نسل میانه ، نوخیزان آنچه ادبیات هر نسل را متفاوت با ادبیات نسل پیش میکند، تغییر نحوه نگاه به زندگی و طرز تلقی از وظیفه ادبیـات است. رد این تغییـرات را می توان در رمان ها و مجموعه داستانهای یک قرن اخیـر از 1274 تا 1377 .ش. دنبال کرد
پیشگامان : از 1274 تا 1320 ش
از قصه های منظوم ادبیات متقدم از قبیل شاهنامه فردوسی و مثنوی مولوی که بگذریم ، داستان های منثور فراوانی داشته ایم : از سمک عیار تا امیر ارسلان . اما برخلاف حکایت کوتاه که جایگاه والایی در سنت ادبی ایران داشت ، این داستان ها ی بلند هیچ گاه جدی گرفته نشدند و در حاشیه نظام ادبی مسلط ماندند و به ندرت به درجه ادبی بودن رسیدند . اما تاثیر آنها را ، به هنگام دگردیسی حکایت بلند و سنتی ایرانی به رمان اروپایی احساس می کنیم. نخستین رمان نویسان ایرانی از نظر شکل بخشیدن به حوادث رمان حول محور سفر و شیوه شخصیت پردازی از داستان ها ی بلند منثور، تاثیر پذیرفته اند . آثاری که اینان نوشتند ثمره برخورد تجدد با جامعه ای سنتی است ؛ برخوردی که موجد بحران نظام سیاسی و اجتماعی می شود و شکل گرفتن روشنفکرانی را در پی دارد که ضوابط جدیدی برای اصلاح جامعه پیشنهاد می کنند . در درون این تحولات اجتماعی و سیاسی است که شکلهای جدید ادبی و در درجه اول رمان رشد می کنند . رمان، زاده بحرانی است که بین شکل های خلق شده برای دنیایی در شرف فروپاشی و نابودی ، و شکل های تازه ای که پاسخگوی وضع جدیدند پدید می آید.
اما مهم ترین عواملی که زمینه های مادی پیدایش رمان فارسی را فراهم آورد صنعت چاپ و مطبوعات بود . رجال اصلاح طلبی مانند عباس میرزا قاجار پس از شکست ایرانیان در جنگ با روس ها به خود آمدند و دریافتند که آینده کشور بستگی به دست یابی به علوم جدید دارد . به همین منظور محصلاتی به فرنگ اعزام شدند. آنان در بازگشت به میهن ماشین های چاپ را به ارمغان آوردند و امکان پیدایش روزنامه ها و کتابها را فراهم ساختند. همچنین با ترجمه متون علمی تاریخی و ادبی ، دریچه تازه ای رو به جهان گشودند و دسترسی به متون تازه و شناخت فرهنگ غرب را آسان کردند. ...
....
متن پایانی:
جوان مجابی نیز ، در مجموعه از دل به کاغذ (1369ش
) و رمانهای مومیایی ( 1372 ش ) و جیم ( 1377 ش ) با استفاده از صورت قصه
های کهن ایرانی ، تصویری از رابطه انسان امروز با گذشته به دست می دهد در آثار جعفر مدرس صادقی ( متولد 1333 ش ) ، تلاش برای ایجاد نوع تازه ای از رمان که ویژگی افسانه های کهن را داشته باشد ، حس می شود . گاوخونی ( 1362 ش ) ، سفر کسرا ( 1368 ش ) و ناکجاآباد ( 1369 ش ) ، از میان کارهای متعددش نام بردنی است.
محمد محمد علی ( متولد 1327 ش ) در رمان باورهای خیس یک مرده ( 1376 ش ) ،
مضمونی امروزی را با خواب و خیالهای قومی در می آمیزد و ترکیب تازه ای از
حکایات نویسی ایرانی و شگردهای داستان نویسی امروزی جهان ارایه می دهد ،
عباس معروفی ( متولد 1336 ش ) ، در رمانهای سمفونی مردگان ( 1368 ش ) و سال
بلوا ( 1371 ش ) و علی موذنی در رمان نوشدارو ( 1370 ش ) ، به رمانتیسمی
عاشقانه ، به عنوان چاره گرسنگی روحی ناشی از خوشونتها می گروند .گلابدره
ای در دال ( 1365 ش ) و فصیح در ثریا در اغما ( 1362 ش ) از مهاجرت سخن می
گویند و ضمن تعمق در احوال ایرانیان مهاجر ، مروری بر حیات عاطفی و سیاسی
نسلی شکست خورده دارند . در رمان خانه ادریسی ها (1371 ش ) نوشته علیزاده (
1325 – 1375 ش ) ، خاطره های پراکنده ( 1372 ش ) اثر گلی ترقی ( متولد
1318 ش ) و در داستانهای پارسی پور ( متولد 1324 ش ) ، حسرت « خانه » از
دست رفته به جستجوی حسرت آمیز گذشته و وطن مبدل می شود ، و مفهوم خانه با
مهاجرت و تبعید ربط می یابد.
نویسندگان بسیاری در عرصه داستان
نویسی امروز ایران قلم می زنند و ، با برگزیدن سبکهای نگارشی متنوع ، می
کوشند تا خود را از دیگران متمایز سازند . داستان نویسان متعددی که تجارب
اولیه خود را در سالیان قبل به دست آورده اند در این دوره شاهکارهایشان را
منتشر می کنند ، مثل فصیح و دولت آبادی . نویسندگان متعددی نیز کار خود را
پس از انقلاب شروع می کنند . برخی از نامهای مطرح در آخرین سالهای بررسی ما عبارت اند از : سید حسین میر کاظمی با رمان یورت ( 1370 ش ) ، بیژن نجدی ( 1320 – 1376 ش ) ، نویسنده بوزپلنگانی که با من دویده اند ( 1373 ش ) ، بیژن بیجاری ، داوود غفارزادگان، ابوتراب خسروی ، محمد زرین ، علی خدایی ، ناهید طباطبایی ، فرخنده آقایی ، زویا پیرزاد ، حسین سناپور.
مسایل اجتماعی امروز مضمونهای جدیدی را پیش روی نویسندگان قرار داده است ،
و آنان برای آنکه از عهده پرداخت این مضامین برآیند ، در پی دستیابی به
زبانی غنی تر و صناعتهایی کارآمدترند و همین امر ادبیات داستانی امروز را
واجد خصلتی جستجوگرانه کرده است .